W literaturze powstało wiele utworów prezentujących styl życia i postawy inteligencji. Inteligent, jako bohater literacki, miał coraz większy wpływ na otaczającą go rzeczywistość. Często to właśnie oni byli idealistami pragnącymi zmieniać świat, nie zawsze jednak byli w stanie wziąć na siebie odpowiedzialność za kształtowanie pozytywnych postaw społecznych. W swojej pracy przedstawię literackie kreacje inteligentów, którzy …

W powieści Stefana Żeromskiego „Przedwiośnie” mamy do czynienia z drogą w znaczeniu dosłownym, a także duchową wędrówką głównego bohatera – Cezarego Baryki i jego próbą odnalezienia się w powojennej rzeczywistości. Jednym z elementów jego wędrówki jest powrót do ojczyzny – wymarzonej przez ojca Polski. Cezarego poznajemy w wieku czternastu lat, w chwili wybuchu I wojny …

Podmiot liryczny wiersza „Pielgrzym” możemy utożsamić się z samotnym wędrowcem wyruszającym w morską podróż. Znamienne jest to, że nie posiada on żadnych dóbr materialnych poza wielbłądzią skórą, sandałami i namiotem, które symbolizują jego wieczną tułaczkę. Osoba mówiąca w utworze ośmiesza tym samym poglądy, według których wartość człowieka jest ściśle uzależniona od posiadanych przedmiotów materialnych. Wizerunek …

Czesław Miłosz już jako student związał się z grupą poetycką Żagary. Łączyła ona zainteresowanie literaturą ze sprawami społecznymi. Żagaryści domagali się literatury zaangażowanej ideowo i społecznie, wychowania pewnego typu człowieka społecznego. Był to okres wprowadzenia w Polsce prądu socrealistycznego jako jedynie obowiązującego w literaturze. Poeta wybrał niezależność, za cenę emigracji. Miłosz bardzo trafnie definiował rolę …

Tatry to także natchnienie dla wielu artystów. Ich piękno inspiruje, stając się sposobem na wyrażenie siebie i swojej roli. Przykładem impresjonistycznej wizji tatrzańskiego świata będącej również wyrazem duszy artysty może być wiersz Kazimierza Przerwy-Tetmajera „Melodia mgieł nocnych”. Widok mgły osnuwającej tatrzańską dolinę budzi tajemnicze wizje. Ruch mgieł przesuwających się przed oczami kojarzy się z jakimś …

Chcąc porównać cztery postawy nie sposób pominąć rzeczy najbardziej oczywistych. Każda z osób mówiących w wybranych przeze mnie dziełach zwracała się wprost do Boga. Zawsze był to monolog, Stwórca milczał. Zarówno w „Czego chcesz od nas Panie” i „Smutno mi Boże” podmiot liryczny zachwycał się Bożymi dziełami. Świat jest piękny, jego opis jest łagodny. U …

Podmiotem lirycznym w wierszu „Dies Irae” Jana Kasprowicza jest pierwszy człowiek, Adam. Ten fakt i tytuł wystarczają by stwierdzić, że wiersz opiera się tematycznie na kulturze chrześcijańskiej. Tytuł „Dies Irae” oznacza z łaciny „Dzień gniewu” i pochodzi od nazwy średniowiecznego hymnu mszalnego. Utwór Kasprowicza jest proroczą wizją dnia zniszczenia znanego nam świata. Obraz końca świata …

Adresatem apostrofy jest Bóg. Ujawnia się to już w pierwszym wersie wiersza. „Smutno mi, Boże”. Ta anafora pojawia się na końcu każdej z ośmiu zwrotek. Wprowadza ona nas także w atmosferę smutku. Podmiot liryczny wypowiada się w pierwszej osobie i można utożsamić go z samym autorem. W utworze nakreślony zostaje kontrastowy obraz. Podmiot liryczny zachwyca …

Kim lub czym jest Bóg? Powszechnie pod pojęciem Bóg rozumie się określenie istoty będącej przedmiotem kultu religijnego. Pojęciem tym zajmuje się zarówno teologia jak i filozofia. Trudno o celną definicję Boga ze względu na zróżnicowane pojęcia tego Wyższego Bytu. Z różnych pojęć Stwórcy wynikają różne postawy człowieka wobec Tej Istoty. Rozmowę z Bogiem nazwano modlitwą. …

Tytuł oznacza Dzień Gniewu jest to poetycka wersja Sądu Ostatecznego. Pokazuje wizje skutków grzechu i winy. Utwór zawiera niepokojące obrazy ginącego świata. Najpierw ginie przyroda a na końcu człowiek. W wierszu zawarte jest proroctwo zagłady biblijnej, w której to występują elementy mitologiczne. Ewa jest tu przedstawiona jako pramatka grzechów, ta która zrodziła zło i konflikt. …