Dialog artysty z Bogiem – średniowiecze

W średniowieczu zdominowanym wpływem Kościoła na wszystkie dziedziny sztuki i kultury artyści czcili z bojaźnią Wszechmogącego Stwórcę, pozostając anonimowymi. Taką relacje artysta-Bóg możemy zaobserwować w „Żywotach Świętych”. Jednak w poezji św. Franciszka z Asyżu widzimy nieco odmienny obraz Boga obecnego nie tylko w świątyniach ale we wszystkim co stworzył.
„Żywoty Świętych” to średniowieczne utwory epickie, pisane prozą lub wierszem. Mają one charakter hagiograficzny – opisują pełne męczeństwa i cudów życie świętych. „Legenda o św. Aleksym” jest jednym z najlepiej zachowanych przykładów tego rodzaju literatury. Początek tego utworu jest swojego rodzaju inwokacją, w której narrator zwraca się do Boga oddając mu hołd i prosząc o mądrość i oczyszczenie duszy. Narrator pozostaje jednak anonimowy. Istotą tej rozmowy z Bogiem jest prośba o natchnienie. Artysta jest świadomy, że bez pomocy Stwórcy jego wysiłki będą daremne. Jego postawa nacechowana jest poczuciem marności wobec potęgi Boga.
W „Pochwale stworzenia” podmiot liryczny wychwala Boga jako wszechpotężnego Stwórcę świata. Według niego człowiek tak mało znaczy, że nie jest godzien nazywać Go imieniem. Bohater liryczny podkreśla również obecność Boga we wszystkim co stworzył. Twórczość oraz przykład życia Świętego Franciszka doprowadziły do zdefiniowania postawy franciszkańskiej. Opiera się ona na podstawowych wartościach ewangelicznych takich jak: skromność, ubóstwo, miłość bliźniego. Jej główna dewizą jest „Pax et bonum” czyli pokój i dobro. W stosunku do Boga przejawiała się ona pokorą, bezgranicznym oddaniem i umiłowaniem dzieła stworzenia.
Zgodnie z kanonem myśli średniowiecznej zarówno w „Legendzie o św. Aleksym” jak i w „Pochwale stworzenia” artysta odnosił się z ogromnym respektem do osoby Boga, podkreślając swoją marność w porównaniu z Jego potęgą. Typową dla średniowiecza była również anonimowa twórczość, której przykładem jest „Żywot św. Aleksego”. Rozmowa artysty z Bogiem w średniowieczu miała charakter pochwalny.