„Rok 1984” Georege Orwell

Jest to bowiem w moim mniemaniu jedna z najlepszych książek ukazujących wizję antyutopii. Przedstawia losy dwójki bohaterów: Winstona i Julii na tle despotycznych rządów partii. Świat tutaj ukazany charakteryzuje się anomią i degrengoladą. Członkowie Partii Zewnętrznej mają obowiązek chodzić przez cały czas w jednakowych kostiumach. W każdym mieszkaniu znajduje się telekran, który jest jednym z wielu sposobów inwigilacji życia prywatnego mieszkańców Oceanii. Wszech otaczający wizerunek Wielkiego Brata, umieszczony m. in. na plakatach w mieście podkreśla pozorną i pełną zakłamania miłość Partii do obywateli. Ludność dzieli się na:
członków Partii Wewnętrznej (nieliczna uprzywilejowana grupa),
członków Partii Zewnętrznej (podlegających ciągłej inwigilacji Policji Myśli),
proli, ludzi żyjących na skraju nędzy i ubóstwa.

Co jakiś czas w Oceanii przeprowadzane są „wielkie czystki”. Są to publiczne procesy wymierzane nieprawomyślnym obywatelom. Ich przyczyną może być na przykład myślozobrodnia. Na porządku dziennym są również „ewaporacje”, podczas to których rzekomo winny obywatel znika bez śladu. Jednocześnie wszelkie materialne ślady jego działalności zostają zniszczone, tak, aby ludzie mogli pomyśleć,ze nigdy nie istniał. Warto także wspomnieć o reglamentacji żywności i artykułów pierwszej potrzeby. Świat ukazany przez Orwella cechuje rozbudowany aparat przymusu. Prężnie działają organizacje szkolące dzieci na przyszłych ortodoksyjnych członków Partii (Kapusie, Liga Młodych, itp.). Najbardziej budzi grozę fakt,ze rodzice są dumni z konfidenckiej postawy własnych dzieci. Okropnym wytworem totalitaryzmu jest również nowomowa, innowacyjny język, służący celom propagandy. W rzeczywistości ma zniwelować możliwość sprzeciwu i myślozbrodni. Specjalnym zadaniem członków Partii jest zmiana faktów z przeszłości, tak aby wszystkie bieżące wydarzenia były kontynuacją wcześniejszych. Wykreowana została również Liga Antyseksualna.

Celem takiej polityki totalitarnej jest władza i upajanie się jej możliwościami. Pozwolę sobie przytoczyć słowa O’Briena: „Partia pragnie władzy wyłącznie dla samej władzy. Nie obchodzi nas dobro ludzkości, obchodzi wyłącznie władza.” Przedstawiony przez Orwella świat charakteryzuje się ograniczeniem swobód obywatelskich, zanikiem pluralizmu i wszechobecnym terrorem. Spełnia tym samym wszelkie cechy antyutopii. Postawa bohaterów wobec władzy ma charakter dychotomiczny. Winston i Julia reprezentują postawę nonkonformistyczną. Buntują się przeciwko partii i jej propagandzie. W etapie końcowym zostają zdradzeni, zmanipulowani i poprzez tortury całkowicie zdehumanizowani. Zupełnie inaczej zachowuje się Parson, wierząc ortodoksyjnie w miłość Wielkiego Brata.