Berenice Allan Poe – opracowanie

Nietypowe podejście do tematu, lecz absolutnie niehumorystyczne, prezentuje też amerykański pisarz romantyczny Edgar Allan Poe w opowiadaniu „Berenice”. Tytułowa Berenice jest początkowo osobą pełną życia i pogody ducha. Pewnego dnia zapada jednak na dziwną niemoc. Zmienia się jej wygląd fizyczny, często miewa ataki katalepsji. Poe dokładnie opisuje straszne zmiany jakie zachodzą w pięknej kobiecie w momencie śmierci. Nieszczęsna dziewczyna zmienia się w wampira. Wampir ten jednak odbiega od powszechnego wyobrażenia, nie jest podobny do żadnego innego. Czytając zatem „Berenice” spotkamy się z upiorną dziewczyną, lecz Berenice nie jest wampirem, którego można odstraszyć czosnkiem, zabić olchowym kołkiem, nie potrzebuje krwi ludzkiej, by przeżyć, nie rani jej światło dzienne. Jest to opętana dziewczyna, której zarówno wygląd, jak i dusza przeraża swą drapieżnością. Przeżywa gwałtowne zmiany w zachowaniu, przybiera upiorny wygląd Egeuszowi -narzeczonemu dziewczyny – ukazują się „zwężone i pokurczone wargi” które „odsłaniają (…) zęby tej nowo powstałej Berenice”. To właśnie zęby wampirzycy są kluczowe w utworze Poego. „Białe, połyskliwe, straszne zęby Berenice wpatrywały się we mnie” wspomina zrozpaczony Egeusz. Właśnie pozbawienie biednej dziewczyny tego najważniejszego atrybutu krwiopijcy pozwala jej uzyskać spokojny spoczynek i czystość myśli ukochanego. Egeusz podświadomie udaje się do grobu ukochanej, słowa jakimi Poe kończy nowelę pozwalają nam domyśleć się co się tam wydarzyło: „[szkatułka] Wymknęła mi się z drżących rąk, upadła ciężko i stłukła się na kawałki – i wypadło z niej,(…), kilka narzędzi dentystycznych, a wraz z nimi trzydzieści dwa drobne, białe, barwy kości słoniowej przedmioty, które rozsypały się po podłodze”. Nowela zachowuje w sobie charakterystyczny styl grozy Poego – po jej przeczytaniu wiele istotnych rzeczy jest niedopowiedzianych, niewyjaśnionych… Pozostają tylko mieszane fakty i pytania czy tak „nietypowy” sposób na pozbycie się potwora wystarczy.

Opowieści o wampirach, które zaprezentowałem to jedynie niewielka część tych które powstały. Są to jednocześnie najwybitniejsze utwory literackie i filmowe w których możemy odnaleźć motyw wampira. Nieśmiertelność wampira i jego wieczna młodość są sprawami, których od zawsze pożądali ludzie i chyba właśnie ta cecha opisywanej postaci sprawia że twórcy i odbiorcy tak często sięgają do tego motywu. Wampir symbolizuje więc wszelkie lęki ludzi lecz także ich pragnienia – nieskrępowanej wolności, potęgi oraz właśnie nieśmiertelności.

Uważam, że postaci wampira jest nierozerwalnie związana z dwoistością ludzkiej natury, z tym co w nas dobre i złe. I oczywiście wampir symbolizuje ciemna stronę ludzkiej osobowości. Jestem przekonany, że motyw wampira jest motywem nieśmiertelnym i twórcy zawsze będą do niego sięgali bez znaczenia, czy będzie to wiek XVIII, czy XXI. Martwić może jedynie fakt, że masowe posługiwanie się Nosferatu jako bohaterem literatury lub filmu może doprowadzić to tego, że nie będzie on już na nikim robił wrażenia. A to dla wampirów było by gorsze niż ich całkowite unicestwienie!